Theoni Bosman Quarshie zit samen met haar moeder en jongere zus in een Londens appartement met twee slaapkamers in Londen, sinds het VK halverwege maart in een coronavirusvergrendeling terecht is gekomen. In Nederland is de ongelijkheid in het onderwijs beperkt gebleven over de jaren, maar helaas is dat meer uitzondering dan regel in veel delen van de wereld.

Net als veel 16-jarigen over de hele wereld is het onderwijs van Bosman Quarshie online verhuisd. Maar de motivatie die ze ooit had om te studeren, sloeg over toen haar aanstaande examens voor de middelbare school werden geannuleerd vanwege de Covid-19-uitbraak.

‘Het is echt stressvol’, zei ze over het jaar dat ze vooralsnog heeft herzien, wat niets lijkt. ‘Ik wilde mezelf en anderen bewijzen dat ik mijn cijfers kon opschroeven.’ Dit zorgt er mede voor dat veel leerlingen in een negatieve feedback-loop terecht komen – een soort van paradox als het ware. De druk om te presteren levert stress op en omdat men stress ervaart kunnen zij minder hard presteren.

De ongelijkheidskloof tussen arm en rijk, die in de beste tijden in onderwijssystemen aanwezig is, wordt nog verergerd door het wereldwijd sluiten van scholen, zeggen experts. Armere studenten worden steeds meer belemmerd om goede cijfers te halen, omdat ze kampen met een gebrek aan werkruimte, problemen met het bereiken van online bronnen en psychologische uitdagingen. Dit heeft dus niks te maken met de kostenpost van de opleiding zelf. Er liggen andere uitdagingen in het ‘normale leven’ van arme studenten in vergelijking tot de welgestelde.

In Engeland zullen leraren en examencommissies nu cijfers voor de GCSE-examens voorspellen door rekening te houden met “prestaties op schijnexamens en niet-examenbeoordeling” en “andere relevante gegevens, waaronder eerdere verworvenheden”, schreef het Britse ministerie van Onderwijs in een verklaring. Net zoals in Nederland worden er geen examens gegevens op de ‘middelbare’ school waardoor de ene leerling meer geluk heeft dan de ander.

Rijkere kinderen meer kansen

De moeder van Bosman Quarshie, Valerie, zegt dat de economische omstandigheden tijdens de sluiting het gezin op de armoedegrens hebben geplaatst. Bovendien toont onderzoek aan dat kansarme kinderen een grotere kans hebben dat hun cijfers worden onderschat in vergelijking met hun rijkere leeftijdsgenoten.

Een studie uit 2017 van de liefdadigheidsinstelling Sutton Trust wees uit dat “kansarme studenten met een hoge opleiding hun cijfers minder goed voorspellen dan hun rijkere tegenhangers.”

‘Als ik naar bed ga, huil ik van de tranen, omdat het haar allemaal is ontnomen’, zei Valerie ‘want laten we eerlijk zijn, het systeem werkt niet in ons voordeel als etnische minderheid.’